Պարանոյա և շիզոֆրենիա

● Կարծիք

13.04.2019 ● 12:00

Պարանոյա և շիզոֆրենիա

Պարզապես մի քանի մեջբերում «Վիքիպեդիայից»

Պարանոյա

Առավել էական ախտանիշը քրոնիկական զառանցանքն է։ Այն սովորաբար ընթանում է հետապնդման, մեծամոլական կամ հիպոխոնդրիկ զառանցանքներով։ Բացի զառանցանքով պայմանավորված վարքագծից և անձի դիրքորոշումից՝ հիվանդների խոսքը, վարքը, հույզերը նորմայից չեն տարբերվում։ Արտաքինից հիվանդները բավականին խնամված են և կոկիկ, ամենօրյա գործունեության կամ անձնային որևէ շեղում չի դիտվում։ Հաճախ նաև կասկածամիտ են, թշնամաբար տրամադրված։

Որոշ հետազոտություններ վկայում են, որ զառանցանքային խանգարումները նյարդային համակարգի որոշ ախտաբանական վիճակների և պրոցեսների ախտանիշներ են:

Քրոնիկական զառանցանքի սկզբնական փուլերում հնարավոր է արձանագրել կարևոր սոցիալական և հոգեբանական դրդապատճառներ, որոնց հիման վրա աստիճանաբար (հաճախ՝ նաև սուր ձևով) զարգանում և աճում է կասկածամտությունը, որը հետագայում վերածվում է զառանցանքի։

Շիզոֆրենիա

Հոգեկան խանգարում է։ Հիմնական դրսևորումներից են լսողական ցնորքները, պարանոիդ կամ արտառոց զառանցանքները և անկազմակերպ մտածողությունն ու խոսքը։ Առաջին ախտանիշները սովորաբար ի հայտ են գալիս երիտասարդ տարիքում։

Շիզոֆրենիայով ախտորոշված անձը կարող է ցնորքներ ունենալ և զառանցանքներ (հիմնականում՝ հետապնդման կամ արտառոց բովանդակությամբ)։ Դիտվում է անկազմակերպ մտածողություն ու խոսք, ինչի արդյունքում հիվանդի խոսքը դառնում է անհասկանալի։

Կարող են դիտվել հուզական և իմացական ոլորտի խանգարումներ։ Մասնավորապես, տուժում են աշխատանքային և երկարատև հիշողությունը, ուշադրությունը։ Հիվանդության կատատոնիկ ձևի ժամանակ անձը կարող է համրանալ, անսովոր դիրքերում անշարժանալ կամ աննպատակ շարժումներ կատարել։

20-րդ դարի սկզբին հոգեբույժ Կուրտ Շնայդերն առանձնացրել է մի շարք պսիխոտիկ ախտանիշներ, որոնցով շիզոֆրենիան տարբերվում է այլ պսիխոտիկ խանգարումներից։ Դրանցից կարևորագույններն են արտաքին ուժերից կառավարվելու զառանցանքը, համոզմունքը, որ մտքերն արհեստականորեն ներդրված կամ վերցված են հիվանդի ուղեղից, որ մտքերը հասանելի են այլ մարդկանց, և հիվանդի արարքները կամ մտքերը մեկնաբանող լսողական ցնորքները։

Շիզոֆրենիան բազմագործոնային հիվանդություն է, այսինքն՝ առաջացմանը նպաստում է ժառանգական և միջավայրի գործոնների համակցությունը։

Արեգնազ Մանուկյանի ֆեյսբուքյան էջից

● Այս խորագրի վերջին նյութերը

Իրանի Սպահան իսրայելական ԱԹՍ-ները կարող էին հասնել միայն բռնազավթված Արցախի տարածքից

19.04.2024 ● 15:13

Այս ամենում ուշագրավ է Թավրիզի ուղղությամբ օդային հարձակման փորձը։

Չանցած 2 օր, ՔՊԿ-ն նորից անգործություն ցուցաբերեց (տեսանյութ)

18.04.2024 ● 23:10

Պուշկին փողոցում ծառն ընկել է մեքենայի վրա:

Սրանց «թեթև» ձեռքով շատ արագ մոտենում է անվերադարձի կետին

18.04.2024 ● 14:48

Մեր հայրենակիցներից շատերի մոտ վաղուց հարց է առաջացել` այս ամենի արդյունքում ո՞ւր է գլորվում Հայաստանի Հանրապետությունը։

Էրդողանն արդեն շփվում է հայ հասարակության հետ (տեսանյութ)

18.04.2024 ● 13:53

Պատմաբանների հանձնաժողովը քննարկելու է ոչ թե ցեղասպանության փաստը, այլ Հայաստանի Հանրապետության գոյության օրինականությունը։

Ո՞վ է կազմակերպել Սամվել Վարդանյանի խոշտանգումը․ «Կարճ ասած» (տեսանյութ)

18.04.2024 ● 09:12

Վերջը արդեն մոտ է․ իշխանությունն օրենքով պահելու բոլոր ռեսուրսները սպառված են։

Իրանից Ալիևին զգուշացրել են՝ իր արհեստածին երկիրը կարող է դառնալ իրանական հրթիռային հարվածի թիրախ

18.04.2024 ● 09:04

Նոր տեղեկություններ՝ Ադրբեջանի տարածքում հակաիրանական նպատակներով գործող ռազմակայանների հնարավոր գորրծածության ու դրան Իրանի արձագանքի մասին։

ՔՊԿ-ի իրական դեմքը երևում է Երևանի գետնանցումներում՝ սալիկաթափ, գարշահոտ, վտանգավոր (տեսանյութ)

Ո՞նց կարելի է դավաճանությունը ներկայացնել որպես փրկություն. գնդակահարության արժանի է այդ իշխանությունը. Աջապահյան (տեսանյութ)

Ադրբեջանը քանդել է Շուշիի Կանաչ ժամը (լուսանկար)

● Կարծիք