Մոտ երկու տարի առաջ, իսկ ավելի կոնկրետ՝ 2018թ. սեպտեմբերին դիվանագիտական-անձնագրային «թեթևակի» սկանդալ եղավ, մարդիկ կան՝ կհիշեն, իսկ ովքեր հասցրել են մոռանալ, համացանցն ու «գուգո»-ն ձեռքի տակ են: Այն ժամանակ, ինչպես հիշեցիք, մեր հանրահայտ ֆուտբոլիստ, հավաքականի ավագ Հենրիխ Մխիթարյանից Փաշինյանի իշխանությունը հետ պահանջեց նրան տրված դիվանագիտական անձնագիրը: Հասկանալի է, որ Փաշինյանն այդպիսով վրեժ էր լուծում հարգված ու տաղանդավոր ֆուտբոլիստից՝ «թավշյա» անարյուն հեղաշրջմանը չմիանալու համար: Կարգապահ և օրինապահ անձնավորություն լինելով՝ Մխիթարյանը վերադարձրեց դիվանագիտական անձնագիրը: Այնպես որ, Փաշինյանի մանրախնդիր վատությունն իրեն մնաց:

Այդ նույն ժամանակ, որպեսզի ինչ-որ կերպ «մարեն» կամ հանրության ուշադրությունը շեղեն Մխիթարյանից դիվանագիտական անձնագիրը խլելով վրեժ լուծելու թեմայից, հայտարարվեց, որ առհասարակ, ավելի քան 250 այլ անձանցից էլ են նույնպիսի անձնագրերը հետ վերցրել կամ դրանք չեղարկել:

Ավելին, հայտարարվեց, որ դա յուրօրինակ արտոնության պես մի բան էր, որ իրենց թույլ էին տալիս «նախկինները» և, ամենից կարևորը, թե՝ այսուհետև չեն լինելու դիվանագիտա-անձնագրային արտոնյալներ և այլն, և այլն: Ու այդ «և այլն»-ի մեջ նաև ընդգծում, որ դիվանագիտական անձնագրերն այսուհետև տրվելու են միմիայն օրենքի տառին խստիվ համապատասխան, ֆլան-ֆստան...

Անցավ երկու տարի: Եվ ահա, օրերս, պատասխանելով լրատվական կայքերից մեկի հարցմանը (lurer.com) ԱԳՆ մամուլի խոսնակ Աննա Նաղդալյանը բավականին հետաքրքրաշարժ տեղեկություններ էր հայտնել: Հարցման հեղինակ կայքը յուրովի էր մեկնաբանել ԱԳՆ խոսնակի պատասխանը, Աննա Նաղդալյանը ֆեյսբուքյան իր էջում արձագանքել էր, արել որոշակի ճշտումներ, պարզաբանումներ:

Ամենևին խնդիր չունենք նշված կայքի և ԱԳՆ մամուլի խոսնակի «հեռավար» հարցուպատասխանների տիրույթ ներխուժելու, բայց հրապարակված տվյալներն իսկապես էլ խիստ հետաքրքրաշարժ են:

Այսպես, ըստ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցչուհու պատասխանի՝ «2018թ․ մայիսից մինչ օրս ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունը, ղեկավարվելով «Դիվանագիտական ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 49-րդ հոդվածով, տրամադրել է 783 դիվանագիտական անձնագիր, ինչն իր մեջ ներառում է նաև ՀՀ դիվանագետների՝ նշված ժամանակահատվածում դիվանագիտական անձնագրերի ժամկետն ավարտվելու կապակցությամբ տրամադրված նոր անձնագրերի քանակը»:

Բարի: Բայց տեղեկատվությունն առավել ամբողջական ու ճշգրիտ կլիներ, եթե կոնկրետացվեր, թե տրամադրված 783 հատ դիվանագիտական անձնագրերից քանի՞սն է հատկացվել ժամկետանցների փոխարեն, գոնե քանի՞ տոկոսը: Հակառակ դեպքում, որքան էլ խոսվի ժամկետանց փաստաթղթերը նորերով փոխարինելու մասին, իրոք, տպավորություն է ստեղծվում, որ դիվանագիտական անձնագրերն արտոնություն հռչակած ու մերժող Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունը դիվանագիտական անձնագրերի հորդառատ անձրև է «գլուխ բերել»:

Ինչ-որ տեղ վիճակը մեղմում է այն, որ հիշատակված 783-ից 764 դիվանագիտական անձնագիրը, ինչպես նշում է Աննա Նաղդալյանը, տրամադրվել է դիվանագետների, նրանց ընտանիքի անդամներին, այն նորապաշտոնյաներին, որոնց օրենքով («Դիվանագիտական ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 49-րդ հոդվածի 1-ին մասի պահանջով https://www.arlis.am/DocumentView.aspx?docID=75809) տրվում է նման փաստաթուղթ:

Ինչ վերաբերում է մնացյալ 19 հատ դիվանագիտական անձնագրին, և մեր տեսանկյունից՝ ամենամեծ ուշադրությանն արժանի տվյալը հենց դա է, ապա դրանք տրվել են ՀՀ վարչապետի, տվյալ դեպքում՝ Նիկոլ Փաշինյանի թույլատրությամբ:

ԱԳՆ խոսնակը նաև պարզաբանում է, որ այդ 19 դիվանագիտական անձնագիրը, Նիկոլ Փաշինյանի թույլատրույթամբ, տրվել է օրենքում անհատապես չնշված, «բայց բոլոր դեպքերում՝ պետական ծառայության հետ առնչվող գործունեության բերումով»: Ու, որպես փոքրիկ «ծաղիկ», ասվում է, թե նախկինում շատ ավելի շատ էին այդ տարբերակով նման փաստաթղթեր տալիս (մի 90 տոկոսով շատ):

Թե նախկինում ով ինչ «բողկեր» էր ցանում, իրենք իրենց արարքների համար են պատասխանատու: Մեզ հետաքրքիր են «թավշյա», կարելի է ասել՝ նոր «բողկերը»:

Ի՞նչ է ստացվում, սիրելի հայրենակիցներ: Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարում է, թե դիվանագիտական անձնագիրը մի այդպիսի հավելյալ արտոնություն էր, որը նախկինները շատերին էին տալիս, իսկ իր իշխանության օրոք, «նի՛-նի՛-նի՛», ո՛չ մի արտոնություն-մարտոնություն, դիվ.անձնագիր-մանձնագիր:

Ու... այո, 19 հատ դիվանագիտական անձնագիր տրամադրվում է օրենքով անհատապես չնշված պաշտոնյաների: Իսկ գուցե հրապարակավ ասվի՞, թե կոնկրետ ո՛ւմ, ի՛նչ կարևոր կամ նորակարևոր անձանց են տրվել այդ 19 դիվ.անձնագրերը: Թափանցիկությունն ո՞ւր է, թե՞ այնքան «թափանցիկ» է, որ չի երևում:

Ստացվում է, որ «ոչ մի արտոնություն» հռչակված սկզբունքը Նիկոլ Փաշինյանը ուղիղ 19 անգամ խախտել է: Ի դեպ, մանրուք է, բայց հետաքրքիր է, «Արլիս» կայքում մեր գտած օրենքը՝ «գործում» է նշումով, ասում է, որ առհասարակ, առանձին դեպքերում դիվանագիտական անձնագիրը տրվում է նախագահի թույլտվությամբ: Նախագահի՛, ո՛չ վարչապետի: Լավ, այսպես թե այնպես, նախագահ կարելի է ասել՝ չունենք, այնպես որ, այդ մի «հարվածին» օրենքը մի կերպ կդիմանա: Նմա՞ն օրենքներ է այս երկու տարում հատակի փալասի վերածել Նիկոլ Փաշինյանը՝ պերմանենտ օրինախախտների իր «քայլաթիմի» պանծալի ներկայացուցիչներին դեռ չհաշված: Համարենք, որ այդ օրենքն էլ փոխվել է: Նախագահի պահը մանրուք է, ի վերջո:

Իսկ «խոշորք»-ը այն է, որ այս 19 դիվանագիտական անձնագրի բաշխման պահը միանգամայն բնութագրական է Նիկոլ Փաշինյանի և նրա իշխանության, ինչպես նաև նրան ծնկաչոք երկրպագող զանգվածի համար:

Սա այն է, ինչ կոչվում է փարիսեցիություն, կեղծավորություն ու ձևական ցուցադրականություն: Բնութագրական է և այն, թե որքա՜ն դուրեկան է մի նկատելի զանգվածի համար այս կեղծավորությունը:

Դե, Նիկոլ Փաշինյանի դեպքում ամեն ինչ ակնբախ է. գալով իշխանության՝ նա ձգտում է անել և անո՛ւմ է այն ամենը, ինչի համար փողոցային բառապաշարով ու ծղրտուն ձայնով «քլնգում»-քննադատում-պախարակում էր նախկիններին: Ո՞րը նշես, որը՝ ոչ: Դե, այս չարաբաստիկ դիվանագիտական անձնագրերը դեռ մի կողմ, ընդամենը «դետալ» են: Նշենք այլ, ավելի աչք ծակող դետալներ. կառավարական առանձնատան, այսինքն՝ իր և իր ընտանիքի կեցության պայմանների ճոխության ապահովում, նորոգում-վերանորոգումների վրա ահռելի ծախսեր (կարելի է կարծել, նախկիններն այդ առանձնատները փլատակների էին վերածել): Ծառայողական մեքենաների վրա կատարված ծախսեր (կարելի է կարծել, նախկինները «Զապորոժեցով» էին շրջում): Ահռելի, ավելի քան 100 միլիոն դրամի հասնող ծավալով անհասկանալի պարգևատրումներ՝ սեփական պաշտոնա-քայլաթիմին: Էլ չենք խոսում ուղեկցող ավտոշարասյան «երկարելու», անվտանգության կամ պահպանության «զորքի», դիպուկահարների և մնացած «իշխանական հաճույքների» մասին:

Չենք խոսում «սահմանադրական կոստյումի» մասին և էլի շատ բաների, մինչդեռ այդ «շատ բաներից» յուրաքանչյուրը, առանձին վերցրած՝ շրխկան ապտա՛կ է նախկին Նիկոլին՝ նոր Նիկոլից:

Ու բարոյական առումով, ամենից առաջ բնութագրում է ոչ միայն նրան, այլև իր իշխանության աջակիցներին, որ հայհոյախոսում էին և հայհոյախոսում են երևույթների հետ կապված, որոնք այսօր... ամեն կերպ արդարացնում են:

...Չգիտեմ, թե հետո ինչ կլինի կամ չի լինի, բայց հաջորդ իշխանափոխությունից հետո երևացող մի տեղ պետք է տեղադրել Ջորջ Օրուելի հուշարձանը, իսկ նրա առնվազն «Անասնաֆերմա»-ն ավագ դպրոցի դասընթացում դարձնել պարտադիր ընթերցանության համար:

Արմեն Հակոբյան