Նիկոլ Փաշինյանի ԱԳ նախարարության մամուլի խոսնակ Անի Բադալյանը, հասկանալի է, իր ղեկավարության ցուցումով, մի երկարաշունչ հայտարարությամբ հանդես եկավ, ի պատասխան ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովայի հայտարարության: Հիշեցնենք. Մարիա Զախարովային հիմնական հայտարարություններից մեկն այն էր, որ ստեղծված իրավիճակը հետևանք է Նիկոլ Փաշինյանի կողմից Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը ճանաչելու: Ու դա այդպես է, ըստ որում, նման գնահատական կամ ավելի ճիշտ՝ մեղադրանք Նիկոլ Փաշինյանին ուղղում էին նրա քաղաքական հակառակորդները, դրա մասին խոսում էին և խոսում են փորձագետները, մեկնաբանները: Այսինքն, այնպես չէ, թե Մարիա Զախարովան ինչ-որ մի նոր կամ անհայտ բան էր ասել: Առավել ևս, որ Ռուսաստանի ԱԳՆ-ից էլ նա առաջին ներկայացուցիչը չէ, որ նման գնահատական է տալիս: Ավելի վաղ հենց Լավրովն է նման հայտարարություն արել, մասնավորապես, որ Փաշինյանի կողմից Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչումը արմատապես փոխեց իրավիճակը:

Հիմա, Մարիա Զախարովայի վերջին հայտարարությունից հետո, Նիկոլ Փաշինյանը երևի որոշել է, որ Ռուսաստանի «պորտը տեղը դնելու ժամանակն է:

Եվ, եթե հակիրճ ամփոփելու լինեք Փաշինյանի ԱԳՆ պատասխան հայտարարությունը, ապա այն հանգում է այն բանին, թե որքան վատն է, որքան անհուսալի գործընկեր ու դավաճան դաշնակից է Ռուսաստանը, որ Ռուսաստանը հետամուտ չի եղել Արցախի կարգավիճակի հարցի լուծումը առժամանակ հետաձգելու մասին իր՝ Ադրբեջանի կողմից մերժված առաջարկությունը պնդելուն, որ Ռուսաստանը այս, որ Ռուսաստանը այն:

Կարճ ասած, այն ամենի համար, որ Նիկոլ Փաշինյանի կառավարման հետևանքով Հայաստանն այս ողորմելի վիճակին է հասել, Արցախն էլ՝ ցեղասպանության առավել քան իրական սպառնալիքի տակ, ըստ ՀՀ ԱԳՆ-ի, մեղավոր է Ռուսաստանը: Ու այնպես է ՀՀ ԱԳՆ-ն ներկայացնում, որ Ռուսաստանը Նիկոլ Փաշինյանին մենակ է թողել Ադրբեջանի ու Թուրքիայի դեմ, որից հետո նրան այլ բան չի մնում, քան ճանաչել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը:

Մի խոսքով՝ «բա ինչ աներ խեղճ Նիկոլը...» գեղջկամիտ ինքնարդարացումների շարան՝ փաթեթավորված ոչ այնքան դիվանագիտական բառամթերքով ու ձևակերպումներով:

Մյուս կողմից, Փաշինյանի ԱԳՆ-ի մեղադրական պատասխան հայտարարության մեջ անընդհատ շեշտվում է Ալմա-Աթայի՝ 1991 թվականի հռչակագիրը: Այս հռչակագրով, ի դեպ, փաշինյանական իշխանություններն արդեն իսկապես լսելիք են կոշտուկում:

Ամենից առաջ, այդ հռչակագրին Հայաստանն ու Ադրբեջանը միացել են տարբեր ժամանակներում: Երկրորդ, Հայաստանը միանալիս արել է վերապահումներ, այդ թվում՝ ինքնորոշման իրավունքի հետ կապված: Երրորդ, այնպես չէ, որ 1991-ին գրված հռչակագրի մասին 1994-2018 թվականներին ոչ ոք ոչինչ չգիտեր, բայց Նիկոլ Փաշինյանն եկավ ու այն «հանկարծ» հայտնաբերեց:

Այդ հռչակագիրը կար այդ ամբողջ ընթացքում, բայց երբեք ու երբեք ոչ մի միջնորդի, ոչ մի գերտերության, այդ թվում՝ հռչակագրի նախաձեռնող Ռուսաստանի մտքով չանցավ մեկ անգամ, օրինակի համար, Արցախի խնդրի կարգավորման գործընթացը փոխկապակցել դրա հետ: Առավել ևս՝ ԵԱՀԿ ՄԽ եռանախագահները երբեք չհիշատակեցին կամ չվկայակոչեցին այդ հռչակագիրը՝ Արցախի հիմնախնդրի կարգավորման ամենատարբեր նախագծեր ու տարբերակներ ներկայացնելիս:

Այդ հռչակագիրը մի երկու անգամ թույլ փորձեր է արել հիշատակել ադրբեջանական կողմը, բայց շատ արագ էլ հասկացել են, որ այն խիստ խոցելի է: Այսինքն, դա այնքան «անպետք» փաստաթուղթ է, որ նույնիսկ մեր թշնամին չի փորձել այն կռվան դարձնել:

Բայց մեկ էլ, հո՛պ, առաջ է գալիս Նիկոլ Փաշինյանի նման մեկը, ու կաշվից դուրս է գալիս, որպեսզի «բավարարի ադրբեջանական ժողովրդին»: Եվ այդ ամենից հետո դեռ մի բան էլ համարձակվում է ընդհանրապես որևէ մեկի հասցեին ինչ-որ բան ասել, փրփրաբերան մեղադրել, այս, այն:

Ի դեպ, կառավարության նիստում էլի Արցախի վիճակին անդրադարձավ ու հայտարարեց. «Պետք է անհոգնել առաջ մղենք Լաչինի միջանցք և Լեռնային Ղարաբաղ միջազգային փաստահավաք առաքելություն գործուղելու գաղափարը, որովհետև հատկապես հիմա դա բացարձակ անհրաժեշտություն է»:

Այսինքն, դու ելնես ու անամոթաբար հայտարարես, թե հազարամյակներով հայկական ու հայաբնակ Արցախը «ադրբեջանական տարածքային ամբողջականության մեջ» է, դու ամեն ինչ անես, որ թշնամին շրջափակի ու պաշարի Արցախը, որ թշնամին Արցախի հայությանը ցեղասպանության մատնելու հնարավորություն ստանա, հետո դրա համար մեղադրես, օրինակ, Ռուսաստանին, մի բան էլ՝ Արցախի վիճակի վրա «կոկորդիլոսի արցունքնե՞ր» թափես:

Արմեն Հակոբյան