Լրահոս

04.04.2014 17:35


2014 թ. մարտի 25-ի վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի վերաբերյալ

2014 թ. մարտի 25-ի վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի վերաբերյալ

2014 թ. մարտի 25-ի ՀՀ ԿԲ խորհրդի նիստին մասնակցում էին` ՀՀ ԿԲ նախագահի տեղակալ Ներսես Երիցյանը, խորհրդի անդամներ Աշոտ Մկրտչյանը, Արթուր Ստեփանյանը, Վախթանգ Աբրահամյանը, Օլեգ Աղասյանը:

Խորհրդի նիստը սկսվեց մարտի 25-ի դրությամբ Իրավիճակային հաշվետվության ներկայացմամբ: Քննարկվեցին գնաճի, արտաքին միջավայրի, իրական, հարկաբյուջետային և դրամավարկային հատվածների զարգացումները:

2014 թ. փետրվարին արձանագրվել է 1.2% գնանկում՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի 0.4%-ի դիմաց, ինչի պարագայում 12-ամսյա գնաճը շարունակել է նվազել և ամսվա վերջին կազմել է 4.6%: Փետրվարինգների անկումը մեծամասամբ պայմանավորվել է պարենային ապրանքների գների 1.8% նվազմամբ (նպաստումը գնանկմանը՝ 1.0 տոկոսային կետ), որի կառուցվածքում նվազել են հիմնականում «Միրգ» ու «Բանջարեղեն և կարտոֆիլ» ապրանքախմբերի գները՝ համապատասխանաբար 8.2% և 7.7%-ով: Ամսվա ընթացքում նվազել են նաև ոչ պարենային ապրանքների գները և ծառայությունների սակագները՝ համապատասխանաբար 0.3% և 0.5%-ով, որոնք ընդհանուր գնանկմանը նպաստել են 0.1-ական տոկոսային կետով:

2013 թ. երկրորդ կիսամյակում տնտեսական ակտիվության աճի տեմպերի շարունակական դանդաղման արդյունքում տարին ամփոփվել է տնտեսական աճի 3.5% ցուցանիշով: Աճի տեմպերի դանդաղում է դիտվել նաև2014 թ. առաջին երկու ամիսներին, երբ արձանագրվել է տնտեսական ակտիվության ցուցանիշի 2.4% մակարդակ՝ պայմանավորված առավելապես շինարարության ճյուղի վերականգնման դանդաղ տեմպերով: Տարեսկզբին շարունակվել են մասնավոր սպառման աճի տեմպերի դանդաղման և մասնավոր ներդրումների սպասվածից ավելի դանդաղ տեմպերով վերականգնման միտումները, ինչի պարագայում գնահատվում է, որ առաջին եռամսյակը կավարտվի մասնավոր սպառման տ/տ 1.3% և մասնավոր ներդրումների տ/տ -4.8% աճերով: Հաշվի առնելով 2014 թ-ին իրականացվելիք ընդլայնողական հարկաբյուջետային քաղաքականության ազդեցությունը ներքին պահանջարկի վրա՝ ակնկալվում է տնտեսական աճի տեմպերի որոշ չափով արագացում` պայմանավորված արդյունաբերության ևգյուղատնտեսության ճյուղերում իրականացվող ծրագրերի, ինչպես նաև շինարարությունում նախատեսված պետական խոշոր ճանապարհաշինարարական ծրագրերի իրագործմամբ:

2014 թ. հունվար-փետրվարի արդյունքներով արտահանումը (ըստ առևտրի վիճակագրության՝ ՖՕԲ)՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի նկատմամբ նվազել է 3.2%-ով, իսկ ներմուծումը (ըստ առևտրի վիճակագրության` ՍԻՖ)՝ 6.7%-ով: Բանկային համակարգի միջոցով ֆիզիկական անձանց ոչ առևտրային բնույթի փոխանցումների զուտ ներհոսքը նույն ժամանակահատվածում աճել է տ/տ 9.0%-ով:

Խորհրդը քննարկեց նաև ֆինանսական շուկայի զարգացումները, որոնցում առաջին եռամսյակի միջինացված արդյունքներով հիմնականում պահպանվել են տոկոսադրույքների նվազման միտումները, սակայն փետրվարին ԿԲ կողմից վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի իջեցման ազդեցությունը շուկայի կարճաժամկետ տոկոսադրույքների վրա չեզոքացվել է դրամի արժեզրկման սպասումներով, և մարտին շուկայական տոկոսադրույքները մնացել են գրեթե անփոփոխ: Այսպես, միջբանկային ռեպո միջին ամսական տոկոսադրույքը մարտի 17-ի դրությամբ կազմել է 7.9%, մինչև 1 տարի մարման ժամկետով պետական պարտատոմսերի առաջնային շուկայում միջին տոկոսադրույքը՝ 8.05%, բորսայական միջբանկային վարկերի միջին տոկոսադրույքը՝ 7.4%:

ՀՀ արտարժույթի շուկայում տարեսկզբից դիտվել է ՀՀ դրամի աստիճանաբար արժեզրկում. մարտի 17-ի դրությամբ ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ դրամի միջին փոխարժեքը՝ փետրվարի միջինի նկատմամբ արժեզրկվել է 0.74%-ով` կազմելով 414.6 դրամ, երոյի նկատմամբ՝ 2.1%-ով՝ կազմելով 573.6 դրամ, ՌԴ ռուբլու նկատմամբ՝ արժևորվել 2.4%-ով` կազմելով 11.4 դրամ:

2014 թ. առաջին եռամսյակում պահպանվել են համաշխարհային տնտեսության աճի տեմպերի դանդաղման միտումները, ինչպես նաև զգալիորեն ավելացել են զարգացման հեռանկարների անորոշությունները՝ պայմանավորված աշխարհաքաղաքական ստեղծված իրավիճակով: Փետրվարին պարենային շուկայում գրանցվել են գների կարճաժամկետ աճեր, որի արդյունքում Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպության (FAO) կողմից ս.թ. մարտի 6-ին հրապարակված պարենի գների ինդեքսը 2014 թ. փետրվարին` նախորդ ամսվա նկատմամբ աճել է 2.6%-ով (նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի նկատմամբ ինդեքսը նվազել է 2.1%-ով):

ԿԲ գնահատումների համաձայն առաջին եռամսյակում «Intercontinental Exchange» (ICE) բորսայում գնանշվող Brent տեսակի հում նավթի մեկ բարելի միջին գինը նախորդ եռամսյակի նկատմամբ կնվազի 1.0%-ով (տ/տ 4.0% նվազում), իսկ արդյունաբերական մետաղներից Լոնդոնի մետաղների բորսայում գնանշվող պղնձի գինը կաճի եռ/եռ 0.1%-ով (տ/տ 9.8% նվազում): ԱՄՆ Գյուղդեպարտամենտի կոշտ կարմրահատ ցորենի արտահանման գինը կնվազի եռ/եռ 6.0%-ով (տ/տ 10.8% նվազում) և «New York Board-Intercontinental Exchange» (NYB-ICE) բորսայում գնանշվող անմշակ շաքարավազի գինը կնվազի եռ/եռ 8.7%-ով (տ/տ 12.2% նվազում):

2014 թ. առաջին եռամսյակում եվրոն ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ արժևորվել է 0.65%-ով, իսկ տ/տ արժևորումը կազմել է 3.75%:

Իրավիճակային հաշվետվության քննարկումից հետո խորհուրդը սկսեց քննարկումներն արտաքին և ներքին մակրոտնտեսական զարգացումների, դրամավարկային քաղաքականության ուղղությունների վերաբերյալ:

Խորհուրդն արձանագրում է, որ աշխարհաքաղաքական զարգացումների ներքո արտաքին հատվածում զգալիորեն ավելացել են անորոշությունները՝ կապված համաշխարհային տնտեսության և գործընկեր երկրների տնտեսական հեռանկարների հետ:

Խորհուրդը գնահատում է, որ 2014 թ. սկզբին պահպանվել են տնտեսական աճի ցածր տեմպերը՝ պայմանավորված հիմնականում շինարարության ճյուղի վերականգնման ցածր տեմպերով: ԿԲ Խորհուրդը գտնում է, որ մինչ օրս դրամավարկային պայմանների իրականացված թուլացումը, զուգորդվելով 2014թ. երկրորդ կեսից սպասվող ընդլայնողական հարկաբյուջետային քաղաքականությամբ, կհանգեցնի համախառն պահանջարկի ընդլայնմանն ու գնաճի տեմպերի վերականգնմանը՝ տարեվերջից 12-ամսյա գնաճը ձևավորելով իր նպատակային մակարդակի շուրջ: Միևնույն ժամանակ, համախառն պահանջարկի աճին կնպաստի նաև տարեսկզբից արձանագրված դրամի արժեզրկումը և փետրվարին ԿԲ կողմից դրամային պարտավորությունների դիմաց պահուստավորման նորմատիվի իջեցումը:

Այդուհանդերձ, ԿԲ խորհուրդը համակարծիք է, որ արտաքին և ներքին տնտեսական հետագա զարգացումներից ելնելով կճշգրտվեն դրամավարկային քաղաքականության ուղղությունները՝ ապահովելով գնաճի նպատակի իրագործումը միջնաժամկետ հատվածում:

2014 թ. մարտի 25-ի նիստում ԿԲ խորհուրդը որոշեց անփոփոխ թողնել ԿԲ վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը` սահմանելով այն 7.5%: Լոմբարդային ռեպոյի և ներգրավված միջոցների տոկոսադրույքները սահմանվում են համապատասխանաբար 9% և 6%:

ԿԲ հասարակայնության հետ կապերի ծառայություն

Այս խորագրի վերջին նյութերը