Վերահաստատելով իր բացասական գնահատականը հայ-թուրքական նախաստորագրված արձանագրությունների վերաբերյալ՝ ՀՀ նախկին արտգործնախարար Ալեքսանդր Արզումանյանը «Իրավունք դե ֆակտո» ակումբում հայտարարեց, թե Հայաստանի իշխանությունների ոչ լեգիտիմ լինելը նրանց ստիպում է ենթարկվել արտաքին ճնշումներին և ժողովրդի ու Սփյուռքի ցասումն առաջացնող փաստաթղթեր ստորագրել։ Եվ այլ կլիներ պատկերը, եթե Հայաստանն օրինական իշխանություն ունենար։

«Ենթադրենք, թե Լևոն Տեր-Պետրոսյանն օրինական ճանապարհով դարձավ ՀՀ նախագահ։ Բայց չէ՞ որ նա ոչ միայն իր կտրուկ և ամբողջական «ո՛չ»-ը չի ասել նախաստորագրված արձանագրություններին, այլև ավելին՝ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացում դրական տարրեր է տեսել։ ՀԱԿ կենտրոնական գրասենյակի հաղորդագրությունում էլ նշված է, թե հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումը բխում է 2 երկրների և ժողովուրդների շահերից, և նախաստորագրված արձանագրությունները զգալի տեղաշարժ են այդ ուղղությամբ։ Ստացվում է, որ մի նախագահին հեռացնում եք՝ բերելով մեկ ուրիշին, ով նույնն է անելու, ինչ իր նախկի՞նը»,- «7օր»-ի այս հարցին ի պատասխան՝ Ա. Արզումանյանն ասաց, թե Լևոն Տեր-Պետրոսյանը միշտ էլ հայտարարել է, որ անընդունելի է Թուրքիայի հետ հարաբերությունների հաստատումը՝ Հայոց ցեղասպանության ուրացման, անընդունելի պայմանագրերի վերահաստատման և ԼՂ-ի խաղաղ կարգավորման հետ զուգորդման գնով։

Սակայն հիշեցնենք, որ 2009թ. մայիսի 1-ի հանրահավաքի ժամանակ նույն Լևոն Տեր-Պետրոսյանը հայտարարել է.

«Այս ամենով հանդերձ, թեկուզ նման տխուր արդյունքով ավարտված, հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման ներկա գործընթացը բոլորովին զուրկ չէ դրական տարրերից։ Մի կողմից՝ Թուրքիայի բնական շահագրգռվածությունը հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման հարցում, իսկ մյուս կողմից՝ այդ կարգավորման պայմանավորումը հայ-ադրբեջանական հարաբերություններում ակնկալվող տեղաշարժով, որոշ հող է ստեղծում Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացի խթանման համար։ Դրական պետք է համարել նաև դեպքերի բերումով նախագահ Օբամայի ստանձնած բարոյական պատասխանատվությունը, ինչը նրա ղեկավարած երկրի առջև պարտավորություն է դնում ավելի ակտիվորեն ու անկողմնակալ կերպով ներգրավվել ինչպես հայ-թուրքական հարաբերությունների, այնպես էլ Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում»։

Մեր այս դիտարկմանն էլ ի պատասխան՝ ՀՀ նախկին արտգործնախարարը նախ նշեց, թե Լևոն Տեր-Պետրոսյանը նման բան չի հայտարարել, քանի որ ՀՀ ցանկացած իշխանություն առաջին օրվանից բազմիցս ասել է, թե հայ-թուրքական հարաբերությունների բարելավումը որևէ կապ չի կարող ունենալ ԼՂ-ի խնդրի խաղաղ կարգավորման հետ, և դա ՀՀ արտաքին քաղաքականության հայեցակարգն է եղել՝ սկած 1991թ.-ից սկսած։ Սակայն հետո, երբ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի ելույթի այդ հատվածը բառացիորեն ընթերցեցինք Ա. Արզումանյանի համար, նա հրաժարվեց մեկնաբանություններից՝ ասելով.

-Ես մայիսի 1-ին մեկուսարանում եմ եղել, դրա համար ծանոթ չեմ կոնտեքստին, պետք է կարդամ, որից հետո պատրաստ եմ... ես չեմ կարող այսպես... ես ազատ եմ արձակվել հուլիսի 22-ին, դրանից հետո նման բան չի ասել։ Թե ի՞նչ համատեքստում է սա ասել, պետք է ամբողջը կարդամ։ Սա նախադասություն է, որը, վստահ եմ, ինքն ասել է, բայց այս նախադասությունը ասվել է մեկուկես ժամանոց ելույթի մեջ։

Այս ամենից հետո Ա. Արզումանյանն այլևս հրաժարվեց պատասխանել մեր հարցերին՝ նշելով, թե մենք իրավունք ունենք հարց տալու, ինքն էլ՝ չպատասխանելու։

Արեգնազ Մանուկյան