ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսյանի հեռուստաուղերձը

Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների կարգավորման

գործընթացի վերաբերյալ

Սիրելի ՛  հայրենակիցներ,

Մեկ տարի է անցել հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավոր­մանն ուղղված քայլերի վերաբերյալ Հայաստան-Թուրքիա-Շվեյցարիա հա­մատեղ հայտարարությունից: Այս ընթացքում հրապարակվել, հանրային քննարկման են ներկա­յաց­վել և ստորագրվել այդ հարաբե­րություն­ների կարգավորմանն ուղղված երկու արձա­նագ­րու­թյունները: Այդ փաստաթղթերը տևական ժամանակ է արդեն Հայաս­տանի և Թուր­­­քիայի խորհրդա­­րաններում են' սպասելով վավերացման: Հայաստա­նը մշտա­պես ի ցույց է դրել իր հետևողական նվիրվածությունը հարաբերու­թյուն­ների կարգա­վորման գործ­ընթացին' հասնելով մինչև արձանագրությունները Ազ­գային Ժողովի օրակարգում ընդգրկելը: Ողջ աշխարհին մենք ցույց տվեցինք մեր սկզբուն­քային դիր­քո­րոշումն այս հար­ցում' հանդես գալով միայն կառուցողական դիր­քերից: Մենք հայտարարեցինք նաև, որ Թուրքիայի կողմից արձանագրու­թյուն­ները, պայմանավորվածության համաձայն, առանց նախապայմանների և ող­ջա­միտ ժամկետներում վավերացման դեպքում, Հայաստանի խորհրդարանի կողմից դրանց վավերացման տապալումը բացառվում է:

Այսօր եկել է  ,ողջամիտ ժամկետնե­րումե ասածը և ,ա­ռանց նախապայ­ման­ներիե  գործելաոճը գնա­հատելու ժամանակը: Դրանք ոչ միայն Հայաստանի, այլ գործընթացի մեջ ներգրավված բոլոր միջնորդների, մեր բոլոր մի­ջազ­գային գործընկերների կողմից սահմանված չափանիշներ են:

Մեկ տարի շարունակ Թուրքիայի բարձրաստիճան պաշտոնյաների կող­մից նախապայմանների լեզվով շարադրված հրապարակային խոսքերի պա­կաս չի զգացվել, մեկ տարի շարունակ Թուրքիան ամեն ինչ արել է ժամա­նակ ձգելու և գործընթացը տապալելու համար: Հետևաբար մեր եզրակա­ցությունն ու դիրքորոշումն էլ միա­նշանակ է.

Թուրքիան պատրաստ չէ սկսված գործընթացը շարունակել և առանց նախապայմանների, արձանագ­րու­թյունների տառին համապատաս­խան քայ­լերով առաջ շարժ­վե­լ:

Ողջամիտ ժամկետները, մեր կարծիքով, ավարտվել են: Ամեն գնով ապ­րիլի 24-ն անցկացնելու թուրքական գործելաոճը պարզապես անընդու­նելի է:

Մենք անընդունելի ենք համարում նաև Հայաստան-Թուրքիա երկխոսու­թյունն ինք­նա­նպատակ դարձնելու անիմաստ ձեռագիրը և այս պահից սկսած' հարաբերությունների կարգավորման ներկա փուլը հա­մա­րում ենք սպառված:

Սիրելի ՛  հայրենակիցներ,

Այս ընթացքում Թուրքիայի հետ սկսված գործընթացի ապագայի վերա­բեր­յալ ես քննարկումներ եմ ունեցել և շարունակում եմ դրանք Ֆրանսիայի Նախա­գահ Նիկոլա Սարկոզիի, ԱՄՆ Նա­խագահ Բարաք Օբամայի, Ռուսաս­տանի Նա­խագահ Դմիտրի Մեդվեդևի, ինչպես նաև եվրոպական մի շարք կառույցների մեր գործ­ընկեր­ների հետ: Ես շնորհակալ եմ նրանց' մեր նա­խա­ձեռնությանը ցու­ցա­բերած օժան­դակու­թյան, գործ­ընթացին սա­տա­­­րելու և դրա առաջընթացին միտ­ված ջան­քերի հա­մար: Չեմ թաքցնում, մեր գործ­ըն­կեր­ները հորդորել են ինձ շա­րու­նակել գործընթացը, հորդորել են չկանգ­նեցնել այն:

Եվ հարգելով նրանց, նրանց ջանքերն ու անկեղծ ցանկություն­ները, կոա­լիցիոն գործընկերների հետ և Անվտանգության խորհրդում քննարկումներից հետո, մենք վճռել ենք առայժմ դուրս չգալ գործընթացից, այլ միայն կասեցնել արձանագրությունների վավերացման ընթացակարգը: Վստահ եմ' սա է պահան­ջում մեր ազգային շահը:

Հայաստանը կպահպանի արձանագրությունների տակ իր ստորագրու­թյունը, որովհետև ցանկանում է պահպանել հարաբերությունների կարգա­վոր­ման հնարավորությունները և որովհետև ցանկանում է խաղաղություն: Հայաստան-Թուրքիա հարաբերու­թյունները կարգա­վո­րե­լու մեր քաղաքական նպատակները մնում են ուժի մեջ, և մենք կդիտարկենք ա­ռաջ շարժ­վելու հարցը, երբ համոզվենք, որ Թուր­քիայում կա համապատասխան մթնոլորտ և երբ Անկարայում կտեսնենք հարաբե­րությունների կարգավոր­մանը վերստին պատ­րաստ առաջնորդություն:

Ի լուր աշխարհի հայտարարելով, որ Հայաստանի և Թուրքիայի ֆուտ­բոլի ազգա­յին հավաքականների 2008 թվականի սեպտեմբերյան հանդի­պումից սկսված գործ­­­ընթացի այս փուլը մեզ համար այլևս ավարտված է, միևնույն ժա­մանակ ես շնորհակալություն եմ հայտնում Թուրքիայի նա­խագահ Աբդուլահ Գյու­լին' այս ողջ ընթացքում ցուցա­բե­­րած քաղա­քա­կան կոռեկտության և այն դրա­կան հարաբերությունների համար, որ ձևավոր­վեցին մեր միջև:

Սիրելի ՛  հայրենակիցներ,

Երկու օրից մենք նշելու ենք 20-րդ դարի առաջին ցեղասպանության' Հա­յոց մեծ եղեռնի 95-րդ տարելիցը: Ցեղասպանության միջազգային ճանաչ­ման մեր պայ­քարը շարունակվում է, և եթե Թուր­­­քիայում որոշ շրջանակներ փոր­ձում են օգտա­գործել մեր անկեղ­ծությունն ի վնաս մեզ, օգտագործել այս գործ­ընթացը' խուսա­փելու համար ապրիլի 24-ի իրակա­նությու­նից, ապա նրանք լավ պետք է իմանան' ապրիլի 24-ը Հայոց ցեղասպանու­թյու­նը խորհրդանշող օր է, բայց այն որևէ կերպ չի սահմանափակում դրա միջազ­գա­յին ճանաչման ժամանակացույցը:

Մենք շնորհակալություն ենք հայտնում բոլոր այն պե­տու­­­­թյուններին, կազմակեր­պություններին ու անհատներին, ովքեր զորակցում են մեզ մարդ­կության դեմ ուղղված ոճիրների դատապարտման ու կանխման գոր­ծում: Շնոր­հակալություն ենք հայտնում նաև պատմական ճշմարտության վերա­կանգ­նման հա­մար պայքարող թուրք մտավո­րականներին, ովքեր կիսում են մեր ցավը: Հայոց ցեղասպանության 95-րդ տարելիցի նախաշեմին մենք բո­լորին կոչ ենք անում հիշել, որ պետական մակարդակով մշակված ծրագրով և միայն հայ լինելու համար հրի ու սրի մատնված 1.5 միլիոն անմեղ զոհերի հիշատակը ողջ մարդկության առջև դեռ շա­րունակում է ճանաչման ու դա­տա­պարտման պահանջ դնել:

Սիրելի ՛  հայրենակիցներ,

Այսօր մենք ամուր ենք ավելի, քան երբևէ, մեր ճակատը պարզ' ինչպես միշտ: Ավելի լավ Հայաս­տանի, ավելի լավ տարածաշրջանի, ինչու չէ' նաև աշխար­հի, ավելի ամուր ու միաս­նա­կան հայության նպատակներին միտված մեր ջան­քերն այ­սու­հետ միայն ավելա­նա­լու են: Վստահ եղեք' արդյունքներն էլ անընդհատ տեսա­նելի են լինելու:

Աստված մեզ պահապան: