2020 թվականի 44-օրյա Արցախյան պատերազմում զոհված զինվոր, 2001 թվականին ծնված Հայկ Մելիքյանի մայրը՝ Նաիրա Մելիքյանը որդու կմախքը գտել է պատերազմի ավարտից 1 տարի 2 ամիս անց: Նա հիշում է՝ որդու հետ վերջին անգամ խոսել է 2020 թվականի հոկտեմբերի 10-ին. հրետանավոր Հայկը մորն այդ օրը պատմել է, որ ծառայությունը լավ են իրականացնում, ռացիաներով ողջ օրը խոսել են իրենց զորամասի մասին, իսկ մորից լսել է ոգևորող խոսքեր, որ շուտով հրադադար կհաստատվի, և ռուսական կողմը չի թողնի, որ վիճակն էլ ավելի ծանրանա։

«Որդիս զորակոչվել է 2019 թվականին, սկզբում նրան տարել են Մատաղիս, հետո տեղափոխել Ստեփանակերտի Ցոր զորամաս։ Վերջին անգամ նրա հետ խոսել եմ հոկտեմբերի 10-ին, իսկ 12-ին զոհվեց։ Նրա հետ խոսքի ընթացքում ես միամտաբար ասում էի, որ հրադադար կլինի։ Ասում էի, որովհետև հիպնոսի մեջ էինք բոլորս, որին նպաստում էր նաև Արծրուն Հովհաննիսյանի նման ճիվաղի «Հաղթելու ենք» կոչը։ Իրականությունը չէին ներկայացնում, որովհետև, եթե իմանայինք իրականությունը, ծնողներով կգնայինք ու մեր տղաների հետ կկռվեինք»:

Ըստ որդեկորույս մոր՝ Հայկին ու նրա հետ Ցոր զորամասի այլ զինվորների նախ հրաման է տրվել տեղափոխվել Հադրութի ջրաշխարհի տարածք, որը փոքր-ինչ հանգիստ է եղել, սակայն Գլխավոր շտաբից Ջալալ Հարությունյանն ու հրետանու պետ Գենա Հայրապետյանը, առանց տիրապետելու իրավիճակին, զինվորներին տարել են այնպիսի վայրեր, որտեղ ոչ՛ բնագիծ է եղել, ո՛չ անգամ մի ծառ, որպեսզի վտանգի պահին տղաները կարողանան պատսպարվել։

«Հասկանալով, որ Հադրութը ընկել է, երեխաներին նորից են տեղափոխել, ետ ու առաջ են արել, իսկ Գենա Հարությունյանի կողմից զանգ է եղել, և ստիպել են զինվորներին տանել առաջ՝ հակառակ դեպքում՝ սպառնացել հրամանը չկատարելու համար դատել. տարել են առաջ, որտեղ էլ այդ զորամասի զինվորները զոհվել են»,-ասաց Նաիրա Մելիքյանը՝ շեշտելով, որ որդու զոհվելուց հետո մեկ տարի 2 ամիս շարունակ դիմել է բոլոր պետական կառույցներին որդու մարմինը գտնելու խնդրանքով, սակայն, բացի ԱԱԾ-ից, ՄԻՊ-ից, որևէ այլ կառույցից որևէ աշխատանք այդ ուղղությամբ չի արվել։

Անդրադառնալով զինվորականների հասցեին հնչեցվող մեղադրանքներին, նա նշեց՝ զինվորը կռվել է, փախել է սպան՝ դաշտում միայնակ թողնելով իր զորքին։

«Էս ճիվաղն ասում է՝ բանակը չի կռվել. չի ասում, որ սպաներն առաջինն են փախել։ Մեր երեխաները՝ այդ 21 հոգին, մնացել են անտեր, իսկ փախուստի ժամանակ սպան վրաերթի է ենթարկել իմ երեխային ու այդպես թողնելով՝ հեռացել։ Իմ երեխան հրազենից չի զոհվել, սպան վրաերթի է ենթարկվել, էդպես թողել են, հետո, երբ թուրքը լանջից բոլորին վերջնականապես վիրավորել է, իջել ու գնդակահարել են բոլորին։ Դրա համար շնորհակալ եմ, որ թուրքը տանջամահ չի արել՝ գնդակահարել է։ Երբ որդուս մասունքը գտան, ինձ արգելեցին գնալ ու երեխայիս մասունքները գրկել։ Ինձ ասացին, որ մեր երեխաների կմախքները ամբողջական են, որովհետև ադրբեջանական կողմը մեր երեխաներին թաղել է։ Հիմա ես պահանջել եմ դատաբժշկական փորձաքննություն, որի ընթացքում պետք է ֆիքսվի ոտքերի վրա վթարի պահը, որովհետև ինձ ասում են, որ իմ երեխան ոչ թե վթարի է ենթարկվել, այլ նրա վրայով անցել է «Ուրալ» մեքենա, իսկ ես պնդում եմ՝ եթե այդպես լիներ, նա ինչպես կարող էր հետո ապրել, ինչպես կարող էր ընկերներին ասեր՝ ինձ խփե՛ք, նոր գնացեք, կամ կողքս զենք թողեք. Չէ՞ որ նրանց ասածի պարագայում որդիս կմահանար րոպեների ընթացքում։ Գիտե՞ք՝ ինչու են այդ «Ուրալի» պահը պնդում, որովհետև վարորդը մահացել է»,-ասաց տիկին Նաիրան, որը որդու մարմինը գտնելու համար, բացի պատկան կառույցներին դիմելուց ու ահազանգելուց, վճարել է նաև Վահան Շիրխանյանի անունից իրեն ներկայացած մի միջնորդի, որը խոստացել է հայտնաբերել որդուն։

«Վահան Շիրխանյանի նման ճիվաղը եկավ ինձ մոտ և ասաց, որ ունի լավ տղաներ, և ամեն ինչ կանեն, որ իմ որդու ճակատագիրը պարզեն, ծանոթացրեց մեկի հետ, որն ասում էր, որ գնում է Սիրիա, Լիբանան, Չեչնիա, որպեսզի իմ երեխայի ճակատագիրը պարզի՝ իհարկե, իմ գումարի դիմաց, և երբ վերադառնում է, ասում է, որ իմ երեխան գտնվում է Բաքվի Շուբանի կոչված բանտում, ոտքից վիրավոր է և քայլում է կաղալով։ Այդ մարդուն դատապարտելու են, ու իր նմանները հայ կոչվելու իրավունք չունեն»,-ասաց տիկին Նաիրան՝ կոչով դիմելով իր կարգավիճակում գտնվող բոլոր ծնողներին՝ ոտքի կանգնել ու հայրենիքը պաշտպանել հայրենիքը կործանման տարած և շարունակաբար տանող իշխանությունից։

Հարցազրույցի մանրամասները՝ տեսանյութում։