Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը Անթալիայում կմասնակցի դիվանագիտական ​​համաժողովին։ Այս մասին մարտի 7-ին հայտնել է Հայաստանի ԱԳՆ մամուլի քարտուղարը։ Համաժողովը կանցկացվի մարտի 11-ից 13-ը:

Նույնիսկ մինչև Արտաքին գործերի նախարարության պաշտոնական հայտարարությունը Հայաստանի ներկայիս իշխանության արտաքին քաղաքական վարքագիծը, ռազմավարությունն ու քայլերի տրամաբանությունը վկայում էին այն մասին, որ հայկական կողմը ներկայացված է լինելու այս դիվանագիտական ​​ֆորումում, և ամեն ինչ հասարակությանը ներկայացվելու էր որպես «հերթական դրական ազդանշան Անկարայի հետ «առանց նախապայմանների» հարաբերություններ հաստատելու հարցում»։

Նախապայմանների առկայության կամ բացակայության թեման կքննարկենք ստորև, բայց նախ կարևոր է պարզաբանել, որ Արարատ Միրզոյանը «Անթալիայի դիվանագիտական ​​ֆորում» թուրքական նախագծի առաջին հայազգի մասնակիցը չէ, 2021-ին Հայաստանը փաստացի ներկայացված էր Տեր-Պետրոսյանի և Փաշինյանի քաղաքականության գաղափարախոսներից Ժիրայր Լիպարիտյանով:

Լիպարիտյանի 2021 թվականի ելույթի հիմնական թեզերն էին.

1. Հայաստանը պետք է իրեն տեսնի որպես տարածաշրջանի մաս,
   
   
2. Հայաստանի և Թուրքիայի միջև պետք է ուղիղ բանակցություններ սկսվեն,
   
   
3. Հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումը պետք է տեղի ունենա որքան հնարավոր է շուտ,
   
   
4. Ղարաբաղում 2020 թվականի պատերազմում հաղթանակը տարել է ոչ թե Ադրբեջանը, այլ Թուրքիան, ինչը թույլ է տալիս թշնամանք սերմանել Հայաստանում թուրքերի նկատմամբ:

Նախապայմաններ չկա՞ն

Վերադառնալով հայ-թուրքական հարաբերություններում նախապայմանների բացակայության կամ առկայության թեմային պետք է ասել, ավանդաբար Թուրքիան Հայաստանին մի շարք նախապայմաններ էր առաջադրում, որոնց կատարումը պետք է հիմք դառնար Երեւանի և Անկարայի միջև «հարաբերությունների հաստատման».

1. Հայկական զորքերի դուրսբերում Ղարաբաղից;
2. Ղարաբաղի ճանաչումը որպես Ադրբեջանի մաս.
3. Հայոց Ցեղասպանության ճանաչման պետական ​​հետապնդման քաղաքականության մերժում.
4. 
   «Թուրքիայի դեմ տարածքային պահանջների» մերժում՝ «Կարսի պայմանագրի կետերի վերահաստատման» և Հայաստանի անկախության հռչակագրի 11-րդ հոդվածի մերժում (Հայաստանի Հանրապետությունը սատար է կանգնում 1915 թվականին Օսմանյան Թուրքիայում և Արևմտյան Հայաստանում հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման գործին)։

Եթե ​​այս պահանջներին նայենք ընթացիկ քաղաքական գործընթացների, հետպատերազմյան Հայաստանի իրողությունների և երկրի ղեկավարության հայտարարությունների տեսանկյունից, ակնհայտ է դառնում, որ.

1. Հայկական զորքերը այլևս չեն հանդիսանում Արցախի անվտանգության և տարածքային ամբողջականության երաշխավորը.
2. 
   Նիկոլ Փաշինյանն արդեն բազմիցս հայտարարել է, որ «2016 թվականի պատերազմից հետո Ղարաբաղը կորցրել է Ադրբեջանի կազմից դուրս լինելու գործնական ու տեսական հնարավորությունները»;
3. 
   Իր իսկ կողմից արդեն ասվել է, որ «Ցեղասպանության ճանաչման շարժիչ ուժը եղել է ոչ թե հայկական պետությունը, այլ «Հայ Դատի» կոմիտեն և Հայկական Սփյուռքն ամբողջությամբ.
4. 
   Հայաստանում սկսվել է սահմանադրական բարեփոխումների գործընթաց, որը կարող է լուծել Թուրքիայի մատնանշած «խնդիրները» նաև անկախության հռչակագրի հետ։

44-օրյա պատերազմից հետո այս պահանջներին ավելացավ նաև «Զանգեզուրի միջանցքի» թեման, և այս հարցը, դատելով տարբեր կողմերից եկող ազդակներից, արդեն մոտ է լուծմանը։

Այսինքն՝ պաշտոնական Երևանը թուրքերի հետ սեղանի շուրջ է նստում՝ արդեն իսկ կատարելով Անկարայի գրեթե բոլոր պահանջները, և այս պայմաններում «առանց նախապայմանների հարաբերություններ հաստատելու» մասին խոսելը կեղտոտ քաղաքական մանիպուլյացիա է, ծաղր ոչ միայն ողջամտության, այլև հայ բնակչության ինտելեկտուալ կարողությունների նկատմամբ։

Հայ-թուրքական բանակցությունների իրական օրակարգը

Իրականությունն այն է, որ հայ-թուրքական «երկխոսությունն» ակնհայտորեն տեղի է ունենում ԱՄՆ-ի հովանու ներքո, և այդ «երկխոսության» խորը, ռազմավարական նպատակը ԱՄՆ-ի և ընդհանրապես Արևմուտքի համար Ռուսաստանին դուրս մղելն է Հարավային Կովկասի տարածաշրջանից։

Այս գաղափարի հեղինակներին չի հետաքրքրում, որ դրա արդյունքում Հայաստանը կհայտնվի թուրք-ադրբեջանական տանդեմի ճիրաններում, իսկ արցախցիները՝ նոր ցեղասպանության շեմին։

Նրանք մեծ աշխարհաքաղաքական խնդիր են լուծում, իսկ «փոքր խաղացողների» ճակատագիրը նրանց չի հետաքրքրում, ինչը ակնհայտ է դառնում նաև Ուկրաինական իրադարձությունների ֆոնին։

Горбатого и могила НЕ исправит

Հատկապես այսօր տարօրինակ է թվում ԱՄՆ-ի հովանավորությամբ «թուրքական պատուհանով» Հայաստանի իշխանությունների՝ «Ռուսաստանի ազդեցության տակից» դուրս գալու ցանկությունը։ Զարմանալի է նաև «Կրեմլի լուռ համաձայնությունը» հայ-թուրքական երկխոսությանը։ Իրականությունը սակայն այլ է:

Իշխանության կայունությունը պահպանելու համար Փաշինյանը արտաքին աջակցության կարիք ունի, և չնայած 44-օրյա պատերազմից հետո թվացյալ «աշխատանքային հարաբերություններին Կրեմլի հետ», նրանք դեռևս փոխադարձ անվստահություն ունեն։

Փաշինյանի վարած քաղաքականության և Արցախյան պատերազմում կրած պարտության արդյունքում Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի Դաշնությունը թուլացել է։ Անկարան տարածաշրջան մուտք գործելու հնարավորություն է ստացել իսկ Ռուսաստանի Դաշնությունը փորձում է հնարավորինս զսպել Թուրքիային՝ օգտագործելով տարբեր գործիքներ (տե՛ս Ադրբեջանի հետ ստորագրված վերջին պայմանագիրը)։ Այդ իսկ պատճառով Ռուսաստանը ներկայումս ողջունում է հայ-թուրքական շփումները՝ քաջ գիտակցելով, որ դրանք իրենց բնույթով ոչ միայն հակահայկական են, այլեւ հակառուսական։

Սակայն ակնհայտ է, որ երբ Ռուսաստանի Դաշնության կենսական շահերին սպառնացող վտանգը սկսի «միս և արյուն ստանալ», այն ժամանակ Մոսկվան կանցնի ակտիվ գործողությունների։ Տարօրինակ է, որ պաշտոնական Երևանը դա չհասկացավ նույնիսկ ուկրաինական ճգնաժամի սկսվելուց հետո։

Այստեղ է, որ կարելի է ասել՝ «горбатого и могила НЕ исправит»:

Աղբյուրը` zham.am