Իսրայելական մի շարք սուպերմարկետների ցանցեր դադարեցնում են ներկրումը Թուրքիայից այն բանից հետո, երբ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը աջակցություն է հայտնել Համասին՝ ասելով, որ նրանց ահաբեկիչներ չի համարում, գրում է Haaretz-ը։

Ընկերությունների թվում են Իսրայելի խոշորագույն Shufersal սուպերմարկետների ցանցը, ինչպես նաև Rami Levy-ն և Yohananof-ը: Այդ օրինակին հետևեցին փոքր ներկրողները:

Վերջին տարիներին Թուրքիան դարձել է դեպի Իսրայել հիմնական արտահանողը: Անցյալ տարի այն զբաղեցրել է հինգերորդ տեղը Չինաստանից, ԱՄՆ-ից, Շվեյցարիայից և Գերմանիայից հետո: 2022 թվականին Թուրքիայից ներմուծումը գերազանցել է 7 միլիարդ դոլարը, ինչը 2019 թվականից ի վեր ամեն տարի կրկնակի աճ է գրանցել, երբ այդ թիվը կազմում էր 4 միլիարդ դոլար։

«Թուրքիայում ՀԱՄԱՍ-ի հարձակումները ատելության ցունամի են առաջացրել Իսրայելի նկատմամբ և բացահայտ հակասեմիտիզմ»,- ասել է Իսրայելի Առևտրի պալատների ֆեդերացիայի ղեկավար Ուրիլ Լինը, նշելով, որ ներկայիս իրավիճակը «լիակատար շոկ է» և կարող է զգալիորեն նվազեցնել ներմուծումն Իսրայել։ «Մենք իրատես ենք, և պարզ է, որ շատ ներկրողներ զգուշանալու են Թուրքիայից գնումներ կատարելուց։ Մենք նաև չգիտենք, թե արդյոք նրանք կցանկանան մեզ ապրանք վաճառել»,-ասում է նա: «Մենք դեռ չգիտենք, թե Էրդողանի հարձակումն ինչպես կազդի բիզնեսի վրա։ Սա շատ դառը հիասթափություն է մեզ համար»։

Մեկ այլ պաշտոնյա, ով ցանկացել է անհայտ մնալ, շատ ավելի լավատես է։ «Եթե նայեք Իսրայելի և Թուրքիայի միջև երկարաժամկետ առևտրի տվյալները, ապա կտեսնեք, որ ընդհանուր ծավալն անընդհատ աճում է։ Դրա համար կան ռացիոնալ պատճառներ՝ դա լավ և էժան տնտեսական ուժ է, որը գտնվում է մեր կողքին»,-ասել է նա։

«Թվերն աճել են՝ չնայած վերջին տասնամյակում Գազայի հատվածում առկա խնդիրներին և ռազմական գործողություններին: Եվ շատ ժամանակաշրջաններում երկու երկրների հարաբերություններում միշտ էլ եղել են խնդիրներ։ Ելնելով այս փորձից՝ մենք կանխատեսում ենք, որ առևտրի այն ծավալը, որը մենք տեսնում ենք այսօր, քիչ թե շատ կմնա նույն մակարդակի վրա»։

Թուրքական լոլիկի ներմուծման դադարեցումը կհանգեցնի դեֆիցիտի, քանի որ տեղական արտադրությունը կարող է բավարարել պահանջարկի միայն կեսը։ Լոլիկը պետք է ներկրվի այնպիսի երկրից, ինչպիսին Հունաստանն է կամ Նիդեռլանդները, ինչը կարող է մի փոքր թանկացնել դրանք։

Որոշ մանրածախ առևտրականներ դադարեցնում են թուրքական ներմուծումը, ինչը հիմնականում տեղի է ունենում վերջին օրերին հասարակական ինտենսիվ ճնշման պատճառով: Rami Levy-ն՝ սուպերմարկետների մեկ այլ խոշոր ցանց, մեղադրվում է, որ նախապատվությունը տալիս է թուրքական լոլիկին՝ իսրայելականի փոխարեն, թեև ընկերությունը հերքում է դա։

Որպես ճնշման մաս՝ Իսրայելի ֆերմերների ֆեդերացիան նամակ է ուղարկել՝ կոչ անելով մանրածախ վաճառողներին անհապաղ կիրառել օրենք, որը պահանջում է ապրանքի ծագման երկրի պիտակավորումը, օրենք, որն ուժի մեջ կմտնի մի քանի ամսից:

Նամակում ֆեդերացիան նշում է այն վնասը, որ պատերազմն արդեն հասցրել է իսրայելցի ֆերմերներին, ինչպես նաև շեշտադրում իսրայելցիների մոբիլիզացիան՝ օգնելու բերքը հավաքել և տեղափոխել օտարերկրյա աշխատողների կողմից լքված տարածքներում: Ֆերմերները նաև խնդրում են սուպերմարկետների ցանցերին պիտակավորել իսրայելական արտադրանքը, որպեսզի սպառողները կարողանան համերաշխություն ցուցաբերել իրենց երկրի գյուղատնտեսությանը:

Մանրածախ առևտրով զբաղվողները կարծես թե հասկանում են, որ սպառողներն այժմ թուրքական լոլիկը համարում են արգելված. շատերը հայտարարել են, որ կդադարեն թուրքական լոլիկ պատվիրել։ Սակայն գյուղատնտեսության նախարարությունը նշում է, որ այս շաբաթ պետք է ժամանեն Թուրքիայից մրգերով ու բանջարեղենով վեց նավ։

Աղբյուրը` News.am