Կարծիք

12.01.2020 11:48


Ավտորիտար և տոտալիտար պետություններում վիճակագրության «սրբագրումը» տարածված պրակտիկա է

Ավտորիտար և տոտալիտար պետություններում վիճակագրության «սրբագրումը» տարածված պրակտիկա է

Անցած տարի YouTube-ում մի հետաքրքիր տեսանյութի եմ հանդիպել, որում Հյուսիսային Կորեա այցելած բլոգերը ցույց էր տալիս ու պատմում այն մասին, որ երկրում թերթերը չեն վաճառվում ու պահպանվում, այլ պարզապես փակցվում են հատուկ հատկացվով վայրերում, որպեսզի մարդիկ ծանոթանան իրադարձություններին, ինչից հետո թերթերը ոչնչացվում են: Նմանատիպ իրավիճակ էր նարկայացված նաև Օրուելի «1984 » վեպում, քանի որ ներկայացվող պետությունում անհրաժեշտություն կար անընդհատ փոփոխել պատմությունը, որպեսզի կոծկվեր տհաճ իրականությունն ու հետընթացը: Եվ առհասարակ, ավտորիտար և տոտալիտար պետություններում վիճակագրության «սրբագրումը» տարածված պրակտիկա է:

Մենք, իհարկե, Հյուսիսայի Կորեա չենք, բայց ոնց որ՝ վստահ քայլերով գնում ենք այդ ճանապարհով, և «ժողովրդի վարչապետ» Փաշինյանի համար վիճակագրական տվյալների խեղաթյուրումը, կարծես թե, կենսակերպ է դարձել: Իր էջում Փաշինյանը ՏԱՑ-ը խառնում է ՀՆԱ-ի հետ, հարկերի ու տուրքերի հավաքագրումը`պետբյուջեի եկամուտների հետ կամ համեմատում անհամեմատելի ժամանակահատվածներ, իսկ որոշ դեպքերում ժամանակահատվածը կամ աղբյուրը անգամ չի էլ նշում: Մի խոսքով, չթվարկենք, բոլորս էլ գիտենք այդ կիքսերի մասին: Եվ բոլոր նման դեպքերում իրավիճակը ներկայացվում է որպես նորանկախ Հայաստանի պատմության մեջ նախադեպը չունեցող ձեռքբերում: Կարծես՝ Հայաստանի Հանրապետության պատմությունը սկսվում է 2018 թվականի ապրիլից: Նիկոլ Փաշինյանի համար գուցե և այդպես է, բայց ոչ մեր հասարակության համար, որի մեծ մասը, վտահ եմ, հիշողության կորստով չի տառապում:

Եվ ցավալին այն է, որ Փաշինյանի համար անգամ ողբերգությունը կարող է շահարկման թեմա դառնալ, անգամ հայ զինվորի մահը: Ինչպես հանրահավաքի ժամանակ փորձեցին շահարկել Արցախի հերոս Ռոբերտ Աբաջանի մահը` իր պապիկի տեղը ներկայացնելով մեկ այլ մարդու, այդպես էլ հիմա Փաշինյանը փորձում է իր ռեյթինգը բարձրացնել բանակում զոհված զինվորների մասին վիճակագրությունը խեղաթյուրելու հաշվին:

Ըստ Փաշինյանի`«2019 թվականի ընթացքում Հայոց բանակում (բոլոր պատճառներով) զոհերի պատմական մինիմում է արձանագրվել»։ Փաշինյանը, բնականաբար, աղբյուրը չի ներկայացնում: Բայց տրամաբանորեն կարելի է ենթադրել, որ խոսքը ՀՀ գլխավոր դատախազի խորհրդական Գոռ Աբրահամյանի ֆեյսբուքյան էջում ներկայացված տվյալներն են, որոնց համաձայն` ՀՀ զինված ուժերում և ԱՀ պաշտպանության բանակում 2019 թվականի ընթացքում արձանագրվել է 49 զինծառայողի մահվան դեպք:

Նիկոլ Փաշինյանը կա՛մ չի տիրապետում վիճակագրությանը, կա՛մ պարզապես միտումնավոր խեղաթյուրում է իրականությունը` փորձելով փրկել իր վարկանիշը, քանի որ այլ` ռեալ ձեռքբերումներ չի կարող ներկայացնել, չէ՞ որ դրանք գոյություն չունեն:

Իսկ իրականությունն այն է, որ Փաշինյանի ասած «պատմական մինիմումից» ցածր ցուցանիշներ մենք ունեցել ենք, օրինակ, 2003, 2004, 2006 թվականներին, երբ իշխանության ղեկին էր ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը: Հենց այն Ռոբերտ Քոչարյանը, որի նախագահության տարիների մասին Նիկոլ Փաշինյանին պատկանող ՀԺ-ն տարիներ շարունակ հասարակության մոտ թյուր կարծիք էր ստեղծում: Ավելին, Փաշինյանի «պատմական մինիմումից» ցածր թվեր մենք ունեցել ենք նաև 2008 թվականից հետո:

Բայց Փաշինյանին դա չի հետաքրքրում, և նա ստիպված է խեղաթյուրել իրականությունը, քանի որ նրա ղեկավարած իշխանությունը ռեալ ձեռբերումներ չունի: Չունի նաև բանակում` ոչ մարտական պայմաններում զոհված զինվորների թվի կրճատման հարցում: Եվ 49 զինվորից ընդամենը 4-ն են զոհվել հակառակորդի կողմից կատարված սպանության հետևանքով: Իսկ մնացա՞ծ տղաները: Այս հարցը պետք է որ մտահոգեր ՀՀ վարչապետին: Պետք է հետաքրքրեին այս 45 հայ տղաները, որոնք մահացել են ոչ թե թշնամու գնդակից, այլ սահմանից այս կողմ:

Եվ Փաշինյանը ստիպված է իլյուզոր իրականություն կառուցել, այսպես կոչված՝ Պոտյոմկինյան գյուղերի հայկական տարբերակը: Բայց փուչիկն ինչքան էլ փչես, մեկ է` մի օր պայթելու է: Եվ այդ պայթյունի հետևանքով ջրի երես դուրս եկած սուտը և հիասթափությունը շատ թանկ է նստելու այդ փուչիկը փչողի ուսերին:

Արմեն Մանուկյանի ֆեյսբուքյան էջից

Այս խորագրի վերջին նյութերը